Trouw News Paper Bij Sander Becker
7 December 2009.Geen haast bij tumor in prostaat. Behandeling is vaak onnodig.Veel mannen met prostaatkanker ondervinden meer hinder dan voordeel van de behandeling. ’Actief afwachten’ blijkt vaak verstandiger.
Ingrijpende behandelingen van prostaatkanker zijn vaak helemaal niet nodig, stelt Roderick van den Bergh, uroloog-in-opleiding in het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. „Prostaattumoren groeien meestal heel traag. Daardoor zou de helft van de mannen na de diagnose nooit klachten hebben gekregen.”
Toch vragen de meeste patiënten zelf om een operatie of een bestraling, ook al kunnen ze daar incontinent en impotent van worden. „Het ligt erg gevoelig”, verklaart Van den Bergh. „De diagnose ’k’ komt toch als een schok. Dan kun je als arts wel uitleggen dat ze een heel klein tumortje hebben waar ze waarschijnlijk nooit klachten van krijgen. Maar de meesten kiezen toch voor behandeling.”
Dat terwijl een ’actief afwachtend beleid’ met af en toe een extra controle een zeer verantwoord alternatief kan zijn, bewijst Van den Bergh in zijn proefschrift, waarop hij woensdag promoveert. De arts bekeek ruim zeshonderd mannen met prostaatkanker, die hadden besloten zich niet te laten behandelen. Na tien jaar was geen van hen aan de tumor overleden; een kwart was wel aan iets anders gestorven. De patiënten werden op gezette tijden opnieuw onderzocht. Eventuele vertraging die dat opleverde voor de behandeling, bleek niet nadelig.
In Rotterdam zijn ze met nieuw onderzoek begonnen om te testen hoe zulk afwachtend beleid in de praktijk kan worden ingevoerd. „We hebben we nu een protocol ontwikkeld met strenge criteria. Als de tumor geen agressieve kenmerken vertoont, kan de patiënt kiezen voor afwachten plus extra controles.”
Van den Bergh schat dat een derde tot de helft van alle mannen met prostaatkanker in aanmerking komt voor afwachten. Dat zal veel nutteloze behandelingen schelen, al benadrukt hij dat ze soms ook nodig zijn: het is onomstotelijk bewezen dat de vroege opsporing van prostaatkanker in combinatie met ingrijpende behandelingen de sterfte aan prostaatkanker met 20 procent vermindert.
Steeds meer mannen krijgen te horen dat ze prostaatkanker hebben. Daar zijn ze grotendeels zelf voor verantwoordelijk. Ze lezen op internet iets over een ’PSA-test’ die de ziekte kan opsporen, vragen de huisarts om de test te laten uitvoeren, en zie daar: acht- tot negenduizend diagnoses per jaar. Slechts één op de vier zal aan die tumor overlijden. Nummer twee krijgt alleen milde klachten, en nummer drie en vier zullen nooit ergens last van krijgen.
© Trouw 2009, op dit artikel rust copyright.
